Skąd przyleciały pszczoły?

Pierwsi pszczelarze na ziemi żyli już 9 tysięcy lat temu. Byli to rolnicy z Półwyspu Apenińskiego. W Polsce hodowla pszczół pojawiła się znacznie później.  Kiedy ludzie zaczęli hodować pszczoły miodne?

Uczeni przebadali ponad 6 tysięcy ceramicznych naczyń, które pochodzą ze stanowisk archeologicznych w Europie, Azji, Afryce Północnej czy Bliskiego Wschodu. Szukali w nich śladów pszczelego wosku, ale nie miodu. Wprawdzie miód to substancja bardzo trwała, która może przetrwać w szczelnie zamkniętym naczyniu nawet tysiąc lat, ale raczej trudno podejrzewać,że przetrwałby tak długi okres czasu. Miód jest bowiem bardzo smaczny i pożywny, lubią go nie tylko ludzie, ale i zwierzęta.

pszczoła

Z kolei zbudowany z lipidów pszczeli wosk również jest trwały, ale nie cieszy się tak dużą popularnością. Ludzie od wieków wykorzystywali go do produkcji świec, kosmetyków, leków oraz do uszczelniania i konserwowania łodzi. Pszczoły  tworzą z niego plastry, w których wychowują swoje młode czy magazynują  miód. Ślady wosku już wcześniej  znajdowano w ulach wykorzystywanych w starożytnej Grecji  od II wieku przed naszą erą.

Wosk pszczół jest lepki i tłusty, a więc archeolodzy doszli do wyniku, że jego resztki musiały zachować się na starych naczyniach. Szybko okazało się, że te założenia były jak najbardziej słuszne. Najstarsze ślady wosku znaleziono an naczyniach pochodzących z terenów dzisiejszej Turcji. Mają one 9 tysięcy lat i pochodzą z młodszej epoki kamienia, która zaczęła się na  Bliskim Wschodzie 11 tysięcy lat temu, a w Europie trwała od 9 tysięcy do 2 tysięcy lat temu.

Wcześniejsze ślady związku ludzi ze pszczołami pochodziły ze starożytnego Egiptu i liczyły 4,5 tysiąca lat. Były to malowidła przedstawiające pszczoły oraz resztki wosku w bardzo starych naczyniach Jeszcze wcześniej, bo w epoce kamienia członkowie ludów zbieracko-łowieckich zbierali miód, co widać na pozostawionych przez nich malowidłach naskalnych.

Czy dawni mieszkańcy Turcji byli pszczelarzami, którzy udomowili pszczoły a może jedynie zbieraczami, którzy znajdowali miód produkowany przez dzikie pszczoły? Eksperci doszli do wniosku, że byli oni pszczelarzami z prawdziwego zdarzenia Przede wszystkim nie ma żadnych wątpliwości do tego, ze byli  oni rolnikami. Rolnictwo na Bliskim Wschodzie rozwinęło się około 11 tysięcy lat temu z początkiem holocenu  i ustąpieniem lodowców, które kiedyś znajdowały się na półkuli północnej i stamtąd przywędrowało do Europy znanej dzisiaj. Dlatego też wydaje się to wszystko bardzo logiczne. miód pszczeli

Naukowcy jednocześnie przyznali, że w badanych naczyniach pochodzących z młodszej epoki kamienia nie znaleźli już resztek wosku pszczelego, a także w tych, które znajdują się powyżej 57. równoleżnika szerokości geograficznej północnej, który znajduje się w dzisiejszej Danii. Są oni zdania, ze było tam po prostu kilka tysięcy lat temu za zimno na hodowlę pszczół. Prawdopodobnie więc pszczoły miodne w Europie Północnej pojawiły się stosunkowo niedawno być może ich przybycie ma związek właśnie z rozwojem rolnictwa. Rolnicy bowiem karczowali lasy, aby zdobyć ziemię pod uprawę i robili w ten sposób miejsce dla innych krzewów i roślin miododajnych, które lubią pszczoły.
 

Zdaniem ekspertów, na terenach obecnej Polski pszczelarstwo rozwinęło się już niemal 8 tysięcy lat temu. Naukowcy znaleźli bowiem ślady wosku pszczelego na naczyniach z tzw kultury wstęgowej rytej, które pochodzą ze stanowisk archeologicznych w Ludwinowie w województwie kujawsko-pomorskim oraz w Wolicy Nowej w Wielkopolsce.

 

Autor

Kinga Zalewska

Z zawodu tłumacz języka angielskiego. Kosmetykami zajmuję się hobbystycznie już od ok 10 lat! Cenię sobie naturalne produkty, szczególnie o krótkich składach. Jestem też wegetarianką i młodą mamą :D